Η Σιωπηλή Ασθενής, του Alex Michaelides

γράφει ο Χάρης Κωφιάδης

"Η Σιωπηλή Ασθενής"

Βιβλιοσχολιασμός

Το συγκεκριμένο βιβλίο έφτασε στα χέρια μου ως ένα δώρο γενεθλίων. Τον συγγραφέα δεν τον γνώριζα και τον ίδιο τον τίτλο δεν τον είχα ξανακούσει (κακώς, όπως αποδείχτηκε τελικά). Παίρνοντάς το στα χέρια μου, το πρώτο πράγμα που με τράβηξε ήταν φυσικά το εξώφυλλο. Ξέρω καλά πως δεν πρέπει να κρίνουμε ένα βιβλίο από το εξώφυλλό του αλλά ας μην κοροϊδευόμαστε· όλοι το κάνουμε λίγο πολύ. Ένα νοσοκομειακό περιβάλλον, με όλο το λευκό που αυτό επιτάσσει, μια άδεια καρέκλα και τρεις σειρές κόκκινα γράμματα να δεσπόζουν από πάνω. “Πολύ καλά ξεκινήσαμε”, σκέφτηκα, αφού το μυαλό μου είχε ήδη αρχίσει να παίρνει παράξενες στροφές. Γύρισα γρήγορα στο οπισθόφυλλο, το κείμενο του οποίου σας παραθέτω, για να πάρετε κι εσείς μια γεύση κι έπειτα συνεχίζουμε από εκεί που είχαμε μείνει.

“Η ζωή της Αλίσια Μπέρενσον είναι φαινομενικά τέλεια. Διάσημη ζωγράφος η ίδια, περιζήτητος φωτογράφος μόδας ο άντρας της, ζουν σ’ ένα μεγάλο σπίτι με θέα στο πάρκο, σε μία από τις πιο όμορφες περιοχές του Λονδίνου.

Όταν ένα βράδυ ο σύζυγός της γυρίζει αργά από μία φωτογράφιση, η Αλίσια τον πυροβολεί πέντε φορές στο κεφάλι και βυθίζεται στη σιωπή.

Η άρνησή της να μιλήσει και να δώσει οποιαδήποτε εξήγηση θα μετατρέψει μια οικογενειακή τραγωδία σε κάτι πολύ μεγαλύτερο, σ’ ένα μυστήριο το οποίο μονοπωλεί τη φαντασία του κοινού και κάνει την Αλίσια διαβόητη. Η τιμή των έργων της απογειώνεται κι εκείνη, η «σιωπηλή ασθενής», μεταφέρεται μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας στο Γκρόουβ, μια ψυχιατρική μονάδα υψηλής ασφάλειας στο βόρειο Λονδίνο.

Ο Θίο Φέμπερ είναι ένας ιατροδικαστικός ψυχοθεραπευτής που περίμενε πολύ καιρό την ευκαιρία να δουλέψει με την Αλίσια. Είναι πεπεισμένος ότι εκείνος θα πετύχει εκεί που οι άλλοι απέτυχαν. Η αποφασιστικότητά του να την κάνει να μιλήσει και να ξετυλίξει το μυστήριο της δολοφονίας του άντρα της τον παρασύρει σ’ ένα δύσβατο μονοπάτι που οδηγεί στα βαθύτερα αίτια της σιωπής της…

Κι αν του μιλήσει, θα θέλει να ακούσει την αλήθεια;”

ALEX MICHAELIDES, Η σιωπηλή ασθενής, σύνοψη οπισθόφυλλου.

Διαβάζοντας λοιπόν και αυτό, δεν είχα κανέναν ενδοιασμό να ξεκινήσω κατευθείαν την ανάγνωσή του. Από τις πρώτες κιόλας σελίδες, παρατηρείς κάτι το οικείο στον τρόπο με τον οποίο γράφει ο κύριος Michaelides. Ο λόγος του είναι απλός, απαλλαγμένος από “δύσκολες” και πομπώδεις λέξεις, μα ταυτόχρονα μεστός και πανέμορφα δομημένος. Κάθε τι που γράφει, έχει σημασία. Αυτό στο δίνω σαν tip, αν αποφασίσεις να το διαβάσεις: μην κάνεις το λάθος να παραβλέψεις τις λεπτομέρειες.

Ακολουθώντας την υπόθεση, θα δεις ότι, νοηματικά, τα κεφάλαια χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες. Έχουμε τα κεφάλαια που διαδραματίζονται στο ίδρυμα, αυτά που μας μεταφέρουν στο σπίτι του πρωταγωνιστή μας, του Θίο, και τα πιο ιδιαίτερα κεφάλαια, που αποτελούν αποσπάσματα του ημερολογίου της Αλίσια, προ του φόνου. Και σ’ αυτό το σημείο, θα είμαι ειλικρινής. Αρχικά ένιωσα πως με ενδιέφεραν μόνο τα κεφάλαια στο ψυχιατρείο, με την αμίλητη Αλίσια στο τώρα και δυσανασχετούσα όταν έβλεπα ότι μεταπήδησα στην προσωπική ζωή του Θίο και την σχέση του με την αγαπημένη του, ή σε παλιές καταχωρήσεις της Αλίσια. Εγώ καιγόμουν να λύσω το μυστήριο της σιωπής της. Πόσο λάθος έκανα! Ο συγγραφέας έχει φροντίσει να μην υπάρχει ούτε μισή περιττή πληροφορία. Γρήγορα βέβαια το αντιλήφθηκα κι εγώ και το καταπληκτικό κείμενο, αναπόφευκτα, με τράβηξε μέσα στις παράλληλες δράσεις του.

Καθώς το κουβάρι ξετυλίγεται και με τη βοήθεια του Θίο, που είναι αποφασισμένος να βοηθήσει την Αλίσια, μας παρουσιάζεται μια πολύ ενδιαφέρουσα παλέτα από ύποπτες φυσιογνωμίες στον κύκλο της, κάνοντάς μας ν’ αναρωτιόμαστε, μήπως τελικά δεν το έκανε αυτή; Άλλωστε η ίδια δεν παραδέχτηκε ποτέ τον φόνο και υπάρχουν κίνητρα για κάθε έναν τους, τα οποία ο Θίο ξεθάβει σαν σωστό λαγωνικό. Και κάπου εκεί, από τη μέση του βιβλίου κι έπειτα λύγισα, κι ενώ είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου να διαβάζω λίγα κεφάλαια κάθε βράδυ, δεν κατάφερα να σταματήσω.

Η δράση σταδιακά κορυφώνεται, η αγωνία κλιμακώνεται εξαιρετικά, τα γεγονότα τρέχουν και από τις τρεις πλευρές και σιγά σιγά, τα στοιχεία αρχίζουν να δένουν κι εσύ καταλαβαίνεις πως οδηγείσαι –ανήμπορος να αντιδράσεις- σ’ ένα καταπληκτικό φινάλε που θα σε αφήσει άναυδο. Και μέσα σε αυτή την τρελή διαδρομή, έχεις υπάρξει ντέντεκτιβ και ψυχολόγος…Ακόμη και στη θέση της Αλίσια μπορεί να δοκίμασες να μπεις και αυτό είναι ένα από τα δυνατά σημεία του βιβλίου. Είναι όλα τόσο ζωντανά και είναι οι χαρακτήρες τόσο έξυπνα πλασμένοι, που δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς.  

Προσωπικά, η τελευταία σελίδα μου άφησε ανάμεικτα συναισθήματα, τα οποία δυστυχώς δεν μπορώ να μοιραστώ, για να μην χαλάσω την αναγνωστική εμπειρία κανενός. Θα πω μόνο πως αν είσαι λάτρης της λογοτεχνίας του μυστηρίου, αυτό το βιβλίο δεν θα σε απογοητεύσει, ούτε στο ελάχιστο. Γι’ αυτό σου το προτείνω ανεπιφύλακτα, ενώ ήδη ψάχνω το επόμενο έργο του κυρίου Michaelides.